Opgelet! Deze piano is niet meer leverbaar. Bekijk hier de opvolger: Roland FANTOM-08
Al jaren is Roland een monolithische naam op het gebied van workstation synthesizers en het bedrijf brengt productlijn na productlijn van ongelofelijke keyboards uit, waardoor ze een reputatie opbouwen bij zowel studio als live spelers. De Fantom serie, welke al vele jaren beschikbaar is, is waarschijnlijk een van de meest iconische en herkenbare analoge synth keyboards die het bedrijf uitgebracht heeft en vandaag de dag zorgen deze krachtige synthesizers voor een hoop geluiden van talloze live en studio optredens. De FA serie representeert de laatste evolutie van deze lijn, ook al stapt het bedrijf hier af van het gebruikelijke workstation design. En daarom zullen we in deze Roland FA-08 review uitgebreid een kijkje nemen naar dit instrument, zodat je kan bepalen of deze machine aan al je verwachtingen kan voldoen of dat je ergens anders moet gaan zoeken om je behoeften te bevredigen.
Roland FA-08 review:
Bouwkwaliteit en overzicht
Het eerste ding dat ons opvalt bij het nieuwe design van Roland, is het meer minimalistische, no-nonsense design en dan vooral vergeleken met eerdere producten van de Fantom serie. Alles is ingedeeld op een erg eenvoudige, functionele manier en om eerlijk te zijn zien wij niet wat je nog meer zou willen hebben op het gebied van lay-out.
De FA-08 heeft 88 gewogen toetsen en we vonden deze geweldig om te gebruiken en spelen. We vonden dat de toetsen aardig snel waren, vooral voor een gewogen keyboard en we kunnen ons goed indenken dat hier lange sets op gespeeld gaan worden zonder dat je hier al te moe van wordt.
Op een piano manier spelen voelt natuurlijk en gelijk aan en meer op een keyboard of orgel manier spelen is ook geen enkel probleem.
Met betrekking tot de interface is alles gecentreerd op een groot, kleuren LCD paneel, waar je de primaire instellingen van de workstation terug kan vinden. In deze primaire module in het midden vind je snelle navigatieknoppen die opgedeeld zijn per categorie, een scrollwiel voor selectie en verscheidene andere navigatieknoppen en besturingen terug.
Vergelijk nu prijzen bij:
Een feature die we erg gaaf vonden, was een preview knop aan de linkerkant van het LCD paneel. Als je op deze knop drukt, dan speelt het keyboard een van te voren opgenomen demo af op basis van de bank die je momenteel geselecteerd hebt. Dit vonden we een makkelijke manier om de verschillende geluiden te ontdekken, omdat we konden focussen op de toon kwaliteiten van de geluiden, in plaats van dat we op moesten letten op wat we speelde. Het is ook een mooie manier om naar een geluid te luisteren zoals de ontwikkelaar deze bedoeld had, wat je een waardevolle creatieve inzicht geeft in het proces.
Het LCD paneel zelf heeft een erg goede kwaliteit met een hoop informatieve design lay-outs die er nooit te rommelig uitzien. Zodra je dieper gaat in het menusysteem en met wat bewerking begint, dan kan het een beetje verwarrend worden om te navigeren en er waren zeker wel momenten dat we graag een touchscreen hadden gehad om de werkstroom op het instrument iets eenvoudiger te maken. Dit is echter een klein minpunt en meestal krijg je alles prima gedaan met de interface.
Aan de linkerkant vind je een module waarmee je de geluiden aan kan passen. Zes aanpasbare knoppen liggen hier in een rij, waarbij elke een verschillende parameter bestuurt. Sommige van deze zijn van te voren ingesteld en gelabeld, terwijl je de andere aan andere functies kan koppelen. Er is een DAW controle knop, waardoor je de FA-08 als een controller kan gebruiken voor je software omgeving. Met Logic Pro hoefde we nagenoeg niks in te stellen. Binnen een paar seconden konden we aan de slag gaan.
Tot slot vind je aan de rechterkant van de workstation de arpeggiator en chord controle, waarmee je deze features in of uit kan schakelen en ook in de aanpassingen duiken die voor deze beschikbaar zijn.
Hier kan je het tempo via een knop instellen en ook via een tap tempo knop, wat een welkome aanvulling is die je vandaag de dag niet veel tegenkomt. De rest van het gebied bestaat uit een sample pad sectie, sequencer instellingen en extra parameters voor het besturen van het afspelen. Deze sectie is in essentie een Roland Sp-404SX phrase sampler in de workstation gebouwd. Hij heeft 16 geluiden die in vier banks zijn geladen, welke direct laden, waardoor dit ideaal is voor live situaties. Je kan eenvoudig je eigen samples uploaden en de pads voelen goed om aan te raken.
Onze enige aanmerking? Ze zijn niet aanslaggevoelig. Als dit belangrijk voor je is, dan zou je wel een half punt van de uiteindelijke score af kunnen halen. Als je echter alleen maar op zoek bent naar activeringsmogelijkheden, dan zullen ze prima werken.
Connecties Roland FA-08
Er zijn een enorme hoeveelheid connectiviteit opties beschikbaar op de FA-08, waaronder alles dat je nodig hebt voor additionele apparatuur. Het paneel aan de achterkant heeft een paar gebalanceerde 1/4-inch outputs, een SDHC kaartlezer voor uitbreiding (hier vind je al een 4GB kaart terug, wat een leuke extra is), een sub out, een 1/8-inch output en een onevenwichtige 1/4-inch input. Er is uiteraard een aansluiting voor een sustainpedaal en ook twee andere mocht je gebruik willen maken van meerdere pedalen.
Tot slot zal je ook twee USB poorten terugvinden, waarbij eentje bedoeld is voor een verbinding met een computer en de andere voor integratie met een flash drive of draadloze dongle. Al met al zijn er dus meer dan genoeg opties, waardoor je de FA-08 min of meer kan gebruiken als de centrale verwerkingsunit voor een studio of live opstelling, als je dat zou willen.
Synthese motor
De geluiden die met de jaren uit de Fantom serie workstations zijn gekomen zijn legendarisch en de kwaliteit van de creatieve reikwijdte komt allemaal door de altijd indrukwekkende synthese motoren die de workstations aandrijven.
Ook deze keer worden we niet teleurgesteld. Er is een 128 noten polyfonie synth motor met volledige 16-channel multitimbrale mogelijkheden. De nieuwste geluidsontwikkeling technologie van Roland (de Supernatural geluid banks) zijn toegevoegd aan dit product, zowel in de vorm van een SuperNatural Synth geluiden bank en een bank van akoestische instrumenten, waaronder drums, piano’s, orgels, gitaren en nog meer.
Deze geluiden komen rechtstreeks van de Integra-7 geluidsmodule van Roland, waarbij je een totaal van ongeveer 2.000 verschillende klanken krijgt. Al deze verschillende klanken maken maximaal drie oscillators per geluid mogelijk en komen met een grote verscheidenheid aan verschillende filters, envelopes, amps en LFO’s, welke de individuele geluiden afronden.
De klanken zelf zijn ingedeeld in 20 categorieën, welke verspreid zijn over tien knoppen aan de onderkant van het LCD paneel, zodat je snel hetgeen kan vinden wat je wilt gebruiken. Elke knop heeft twee categorieën die vergelijkbaar zijn, zoals bas en synth bas, synth en pads en piano en elektrische piano geluiden. De klanken kunnen nog verder opgedeeld worden in wat Roland Studio Sets noemt, waardoor ze georganiseerd kunnen worden in maximaal 16 onderdelen, die samengevoegd en verspreid kunnen worden op het keyboard hoe je maar wilt.
Je kan ze ook koppelen aan wat voor MIDI channel je ook maar wilt, wat betekent dat je zoveel geluiden tegelijkertijd kan spelen als je wilt. De mogelijkheden hier zijn ongelofelijk en we kwamen er achter dat je binnen een paar minuten werkelijk waar een enorme ‘muur van synth’ stijl geluiden kan hebben om mee te spelen door gebruik te maken van deze modus.
Effecten en aanpassingsmogelijkheden
De effecten op de Roland FA-08 zijn erg indrukwekkend en bieden een enorme hoeveelheid controle over alle verschillende klanken en Studio Sets die je creëert. Met de zes knoppen aan de linkerkant van de workstation bestuur je de verschillende effecten en als je op een selecteer knop drukt blader je door de functies die onder de knoppen aangegeven zijn.
Een erg gaaf aspect van deze sectie, is dat een Studio Set een multi-effect aan hem gekoppeld kan hebben, waarbij je elke combinatie kan gebruiken van de 67 effecten die er zijn. Er is een apart reverb effect en verscheidene tape simulatie en slicing effecten en globale chorus instellingen om het af te maken. Al deze verschillende effecten en hun diepe aanpassingsopties combineren om een werkelijk waar aanpasbare en creatief geïnspireerde workstation omgeving te creëren, zodat je uren kan spenderen aan geluidsdesign, als dat je ding is uiteraard.
Sequencer Roland FA-08
Op het eerste gezicht dachten we dat de sequencer een bijzaak was op de FA-08. De besturingen op de interface zagen er op het eerste gezicht minimalistisch en oppervlakkig uit, maar wanneer je in de beschikbare opties duikt in het menusysteem, dan zal je er achter komen dat deze functionaliteit veel en veel dieper gaat dan op het eerste gezicht lijkt.
Hij ondersteund volledige, non-stop 16-track sequencing, waardoor je sequenties in realtime kan bewerken, tracks via de sample pads kan selecteren en toegang hebt tot een mixer die pan, volume, reverb en chorus controle voor alle sequenties individueel of als een geheel mogelijk maakt.
Een ongelofelijke feature die we jammer genoeg niet uit konden proberen tijdens deze Roland FA-08 review, is de mogelijkheid om je sequenties op een SD kaart kan verwerken als een WAV bestand met de volledige kwaliteit, zodat je hem in een DAW kan stoppen zonder dat je ook maar iets opnieuw hoeft op te nemen. We kunnen ons goed inbeelden dat deze feature de beste vriend is van een producer wanneer hij goed gebruikt wordt.
Vergelijk nu prijzen bij:
Concurrentie Roland FA-08
De workstation markt heeft jaren gehad om te ontwikkelen en groeien, waardoor een aantal geweldige producten zijn geproduceerd en het is geen geheim dat Roland goed vertegenwoordigd is op dit gebied.
Nu we dat gezegd hebben zijn er ook voldoende andere namen waar je uit kan kiezen en veel van deze bedrijven hebben producten ontwikkeld die rechtstreeks concurreren met de FA-08.
Laten we eens een kijkje nemen naar een aantal van deze producten om echt te zien hoe ze presteren ten opzichte van de FA-08.
Roland FA-08 vs Korg Kronos
De Korg Kronos kan je niet zien als een echte concurrent van de FA-08, zowel op het gebied van features als prijs. Met een prijs van ruim €3.000 (de Roland FA-08 is beschikbaar vanaf €1579) biedt dit absolute beest van een workstation in essentie een volledige DAW in het hart van het keyboard.
Hij heeft negen verschillende geluidsbronnen ingebouwd en hij kan zo’n beetje elk geluid creëren die er maar bestaat. Het moge dus duidelijk zijn dat deze producten voor verschillende doeleinden gebruikt zullen worden en vaak door andere doelgroepen.
Wij vinden dat als je op zoek bent naar een product die het mogelijk maakt om muziek effectief te produceren en je een redelijk budget beschikbaar hebt, dat de FA-08 een betere deal is. Als je echter op zoek bent naar een ongelofelijk inspirerend, complex kolos van geluidsdesign, dan zal het lastig zijn om iets te vinden dat meer compleet is dan de Kronos.
Roland FA-08 vs Yamaha MOXF8
De Yamaha MOXF8 is zowel op het gebied van prijs en features veel meer een concurrent van de FA serie dan de Kronos.
Er zijn uiteraard een aantal verschillen tussen de twee producten, maar in hun kern bieden ze beide uitstekende geluidskwaliteit, een grote hoeveelheid features en een hoop toegevoegde aanpassingsmogelijkheden.
Voor deze twee komt het echt aan op welke geluiden je voorkeur hebben. Persoonlijk geven wij de voorkeur aan de synth geluiden van Roland en hun SuperNatural geluidsbron. We vinden simpelweg dat de geluid banks, features en het algehele gevoel van de FA-08 simpelweg beter bij ons passen, maar we raden zeker aan om beide producten eerst uit te proberen voordat je een keuze maakt.
Roland FA-08 vs Korg Krome
De Korg Krome is nog een synthesizer met 88 toetsen, welke dezelfde basis features en geluidsdesign mogelijkheden als de FA serie toegevoegd, met een paar noemenswaardige uitzonderingen. Veel gebruikers klagen over het keybed van de Krome en vinden dat je voor de prijs iets beters mag verwachten.
Hier zijn we het mee eens en na kort met de Krome gespeeld te hebben vonden we dat hij flink achterloopt op het gebied van algeheel gevoel ten opzichte van de concurrentie en dat is voor ons erg belangrijk.
Roland FA-08 vs Roland FA-06
Met een gewicht van 5,7kg is de FA-06 mogelijk de lichtste volledig functionele workstation die we tegen zijn gekomen. Zijn keyboard bestaat uit 61 ongewogen synth action toetsen met aanslaggevoeligheid, maar heeft net als zoveel andere betaalbare keyboards van vandaag de dag geen aftertouch.
De action is verrassend solide en reageert goed, maar is mogelijk niet de beste keuze als je van plan bent om een hoop piano te spelen. Als je onder die categorie valt, dan kan je beter voor de FA-08 kiezen met zijn 88 gewogen toetsen.
Conclusie van deze Roland FA-08 review
Zelfs nu de industrie zich meer begint te focussen op DAW’s, mobiele apparaten en soft synths, vinden spelers nog steeds enorme waarde in de workstation oplossing.
De FA serie heeft jarenlange feedback meegenomen bij de ontwikkeling van zijn nieuwste product en Roland levert een alles-in-een product die gebouwd lijkt om het jarenlang vol te houden. De combinatie van indrukwekkende geluidsbibliotheken, een wijde hoeveelheid aanpassingsmogelijkheden en diepte en een fantastisch keybed en speelervaring maken deze workstation een genot om mee te componeren, spelen en optreden. De interface is intuïtief, makkelijk om te gebruiken en gewoon leuk om onder de knie te krijgen.
Vergelijk nu prijzen bij:
De FA-08 is tot op heden een van de beste synthesizer workstations van Roland en de prijs, features en kwaliteit van alle aspecten van het product overtreffen onze verwachtingen.